رهگیری کالا:
رهگیری کالا یا به اصطلاح Track and trace، رویه‌ای برای تشخیص هویت و اصالت مواد دارویی در زنجیره‌ی توزیع و فروش است. رهگیری کالا دوره‌ی جدیدی برای به دست آوردن مقبولیت و مشروعیت دارو برای استفاده‌ی مصرف کنند‌گان محسوب می‌شود. این کار علاوه بر این که هزینه‌ی اضافی برای تولید کننده‌ی دارو محسوب نمی‌شود به نوعی یک نوع سرمایه‌گذاری اقتصادی است. تخمین‌ها نشان می‌دهد حدود ۵٪ از دارو‌های فروخته شده در جهان تقلبی می‌باشند. در بعضی از کشور‌ها آمار توزیع داروی تقلبی تا ۵۰٪ پیش‌بینی می‌شود. دارو‌های تقلبی علاوه بر احتمال خطرات جدی برای مصرف کننده دارو؛ تولید کننده‌ی محصول را نیز در معرض خطر قرار می‌دهد. بنابراین شرکت‌هایی دارویی و صنایع وابسته به آن موظفند کالای خود را در مرحله توزیع و فروش رهگیری کنند و با ایجاد e-Pedigree (شجره‌نامه‌ی الکرونیکی) به محصول خود اعتبار ببخشند و منشا آن را مشخص کنند. این کار برای رسیدن به توزیع امن کالای دارویی است.
مراحل اعتبار بخشی به کالای دارویی را در سه بخش می‌توان نشان داد.
- اختصاص دادن شناسه‌ی یکتا به دارو‌های تولیدی (UFID’s)
- ثبت زنجیره‌ی فروش در نقاط مختلف
- تجزیه و تحلیل اطلاعات ارسالی توسط مصرف کننده
برچسب‌های جدید اصالت کالا، توسط سازمان غذا و داروی ایران از بهمن سال ۱۳۹۳، در پی رهگیری و ردیابی فرآورده‌های دارویی ارائه شدند. این کد شامل بخش‌های مختلفی به صورت زیر است.
عبارات موجود در برچسب‌های دارویی
GTIN یا Global Trade Item Number: یک کد ۱۴ رقمی است که رقم اول آن نشان دهنده‌ی سطح بسته‌بندی محصول بوده و عددی بین ۰ تا ۸ می‌باشد. ۷ تا ۱۰ رقم بعدی GS1، کد ۸ رقمی وارد کننده یا تولید کننده‌ی محصول است که از طرف سازمان غذا و دارو در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد. ۴ رقم بعدی Item reference یا مرجع کالا، برای کالاهای مشابه، یکسان می‌باشد. رقم آخر Check digit، برای جلوگیری از خطا‌های جایگزینی می‌باشد.
UID یا Unique Identification: کدی ۲۰ رقمی بوده که ۵ رقم اول آن مربوط به وارد کننده یا تولید کننده می‌باشد و رقم ششم سطح بسته بندی را نشان می‌دهد. ۱۴ رقم بعدی از الگوی تصادفی به دست آمده است که کد‌های کالا را از هم مجزا می‌کند.
Lot: عددی برای مشخص کردن دسته بندی کالا است.
EXP: برای نمایش تاریخ انقضای محصول با فرمت yymmdd است.
2D barcode: بارکدی با ۲۵ تا ۱۰۰ برابر اطلاعات بیشتر نسبت به بارکد‌های معمولی می‌باشد و تحت استاندارد GS1 تولید می‌شود. مصرف کننده با اسکن این قسمت به اطلاعات لازم در مورد کالا دست پیدا می‌کند.